Zwalczanie poziewnika szorstkiego w uprawach zbóż może być prostsze niż myślisz!

Poziewnik szorstki (Galeopsis tetrahit) to jednoroczny chwast należący do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), który może stanowić poważne zagrożenie dla upraw zbóż, szczególnie na glebach zasobnych w składniki pokarmowe i lekko kwaśnych. Jego obecność prowadzi do konkurencji o wodę, światło i składniki mineralne, obniżając plony i jakość zbóż. W związku z tym ważne jest wdrożenie kompleksowej strategii jego zwalczania.

Charakterystyka chwastu

Poziewnik szorstki charakteryzuje się sztywną, rozgałęzioną łodygą, pokrytą szorstkimi włoskami. Liście są szerokojajowate, a kwiaty – różowofioletowe z charakterystyczną plamką. Roślina ta rozmnaża się wyłącznie z nasion, które mogą przetrwać w glebie przez kilka lat. Wschody pojawiają się najczęściej późną wiosną i wczesnym latem.

1. Jak chronić uprawy? – agrotechnika

• Płodozmian – unikanie monokultur sprzyja ograniczeniu banku nasion w glebie.
• Orka zimowa – głębokie odwrócenie gleby może pomóc w ograniczeniu liczby wschodów wiosną.
• Zagęszczenie siewu zbóż – wyższa obsada roślin uprawnych ogranicza dostęp chwastów do światła.
• Mechaniczne odchwaszczanie – bronowanie, zwłaszcza w fazie siewek poziewnika, może być skuteczne w uprawach ekologicznych.

2. Zwalczanie chemiczne

Wybór odpowiedniego herbicydu zależy od rodzaju zboża, fazy jego rozwoju oraz fazy wzrostu chwastu.

• Herbicydy powschodowe – skuteczne środki to m.in. preparaty zawierające substancje aktywne takie jak florasulam, aminopyralid, metsulfuron-methyl, tribenuron-methyl czy 2,4-D. Są one skuteczne przeciwko chwastom dwuliściennym, w tym poziewnikowi. Świetnie sprawdzi się herbicyd selektywny Galaxo 150 WG.
• Termin aplikacji – najlepsze efekty uzyskuje się, stosując herbicydy w fazie 2–4 liści właściwych poziewnika. Opóźnienie zabiegu może znacząco obniżyć jego skuteczność.
• Mieszanki herbicydowe – w przypadku dużego nasilenia zachwaszczenia warto stosować mieszaniny środków, co zwiększa spektrum działania i ogranicza ryzyko uodpornienia.

3. Monitoring i profilaktyka

• Regularne lustracje pól – umożliwiają szybkie wykrycie zachwaszczenia i podjęcie działań.
• Czyszczenie maszyn rolniczych – zapobiega rozprzestrzenianiu nasion poziewnika na inne pola.
• Unikanie zanieczyszczonego materiału siewnego – to podstawowy krok w zapobieganiu introdukcji chwastów.

Podsumowanie

Zwalczanie poziewnika szorstkiego w uprawach zbóż wymaga podejścia zintegrowanego, łączącego metody agrotechniczne, chemiczne i profilaktyczne. Skuteczna kontrola tego chwastu przekłada się nie tylko na wyższy plon, ale także na lepszą jakość ziarna i mniejsze nakłady w kolejnych latach. Stosując się do zasad integrowanej ochrony roślin, rolnicy mogą w sposób zrównoważony ograniczyć obecność poziewnika w swoich uprawach.